Ucuz ve kolay ulaşılan bir ajan olarak Alüminyum fosfid antidotu dahi olmayan bir zehirdir. En çok tarımda ve konutlarda pestisid, fare zehiri olarak kullanılmaktadır. İlk andaki zehirlenme şiddeti, kişinin önceki hastalıkları, yaşı gibi faktörlerden etkilenen ağır bir klinik oluşturur. Sağlık kuruluşlarının oral alımlarda mide yıkama ve destek tedavi dışında şansı olamamaktadır.
Kimyasal açıklama:
Alüminyum fosfit (AlP), atmosferik nem veya mide asidi hidroklorik asit ile temas ettiğinde öldürücü fosfin gazı açığa çıkarır. O yüzden nemli sıcak havalarda kullanımına çok dikkat edilmeli su ile temas ettirilmemelidir. AlP katı olarak tablet, pelet, granül veya toz şeklinde bulunur. Ticari olarak Celphos, Alphos, Quickphos, Phosfume, Phostoxin, Talunex, Degesch, Synfume, Chemfume, AlP (%56) ve karbamattan (%44) oluşan her biri 3,0 gramlık koyu gri tabletler halinde piyasada mevcuttur. Fosfin gazı saf halde renksiz ve kokusuzdur, ancak tepkime halinde aktifleştiğinde çürüyen balık veya sarımsağı andıran kötü bir kokusu vardır. Normalde, fosfin havada veya suda saptanamaz. Yanıcıdır ve ortam sıcaklığında, havada kendiliğinden tutuşabilir. Suda olduğu kadar organik çözücülerde de çözünürken havada reaksiyona girer. AIP için bilinen spesifik bir panzehiri yoktur. Bir uzman olmadan kontrolsüz kullanılmaması gerekir. Pestisit ve kemirgen zehiri olarak da alternatiflerinin kullanılması tavsiye edilir.
Tıbbi açıklama:
Erken başvuru, resüsitasyon, tanı, zehir maruziyetini azaltma (KMnO4, hindistancevizi yağı ile gastrik lavaj), yoğun izlem ve destekleyici tedavi iyi sonuç verebilir. Doku zehir seviyeleri azalana ve spontan dolaşım yeniden sağlanana kadar yeterli doku perfüzyonu, oksijenasyon ve yaşamla uyumlu fizyolojik metabolik ortam elde etmek için hızlı ve yeterli kardiyovasküler destek önemlidir ve yönetimin temelidir. Venovenöz hemofiltrasyon ile daha iyi sonuçlar alınabilmektedir. Çalışmaların çoğunda kötü prognostik faktörler asidoz ve şok varlığıdır. Genel sonlanımlar, daha iyi ve gelişmiş yoğun bakım yönetimi nedeniyle son on yılda iyileşmiştir.
Özet: İyi havalandırılmayan, uyarılara uyulmayan ortamlarda ilaçlama cinayete zemin hazırlamaktır.
Ehil olmayan ellerde ilaçlama ölümcül bir eylemdir.
Öneriler:
- Kendinizi koruyun. Apartmanda bir dairede, bir bölümde ilaçlama yapıldığında tüm binanın ve hatta yakınlardaki yerleşim yerlerinin önlem alması gerekecektir.
- Şüphe durumunda 112 başta olmak üzere hemen ilgili numaraları arayın.
- Sağlık otoritesinin bu tür yüksek öldürücülük içeren zehirlerin kolayca ulaşılmasını engellemesi, kayıt altında, ambalajlı ve kontrollü kullanımı sağlaması zorunludur.
Dr. Özgür KARCIOĞLU, Kimyager Fatih KÜÇÜKUYSAL
Email: [email protected] [email protected]
haber kaynağı: https://www.aykiri.com.tr/ankara-da-tarim-ilaci-faciasinda-2-kisi-hayatini-kaybetti/42183/