Binlerce yıldır dünyamızdaki karbon döngüsü kararlıyken, son yüzyılda modern insan aktiviteleri, benzin doğal gaz gibi fosil yakıtların aşırı kullanımı, ormanların yok oluşu, kontrolsüz tarım yapılması, fabrika baca filtrelerinin yetersiz oluşu gibi nedenlerle atmosferdeki karbondioksit gazı artıyor. Bunun sonucu dünyamız “sera etkisi” ile daha da ısınıyor, mevsimler değişiyor. Bu durum kış için iyi gibi gelse de genele baktığımızda doğaya ve tüm canlılara dolaylı olarak zarar vermekte. Havaların ısınması sonucu birçok mikrop güçlenmekte ve yayılmakta, bitkiler ve hayvanlar şaşırdığından anormallikler görülmekte, su kıtlığı ile hijyen azalmakta ve tarım düzeni bozulmaktadır. İlerde buzulların erimesi sonucu donmuş mikropların ortaya çıkışı ve suların yükselmesi de olası.
Sera etkisinde, güneş ışınları atmosferden girer ancak dünya yüzeyinden yansıyarak atmosferin içinde kalır. Bu ısıyı tutan gazların başında karbondioksit, metan ve su buharı sorumludur.
Biz tüketicilere düşen sorumluluk ise bu konuda bilinçlenmek, duyarlı olmak ve özellikle karbondioksit salınımını azaltıcı önlemler almaktır. Bunlardan bazıları:
- En başta “Benim az çabamla bir şey olmaz ki” DEMEMEK.
- Fosil yakıtları olabildiğince az kullanmak. Bunun yerine güneş, rüzgâr gibi alternatif enerjileri ve elektrikli şarj edilebilir otomobilleri kullanmak. Özellikle de kömür yakmamak.
- Gereksiz yere doğalgaz ile ısıtma yapmamak. Isı yalıtımları kullanmak.
- Gerekli olmadıkça araba kullanmamak. Yürünebilir yerlere yürümek, bisiklete binmek ya da toplu taşımı kullanmak.
- Karbondioksiti kullanan bitki ve ağaçların azalmasını engellemek, dikim kampanyalarına katılmak.
- Karbon salınımını azaltmak için bilgilenmek, çocuklarımızı ve çevremizi bilgilendirmek.
- Ekolojinin korunmasına katkı yapan derneklere katılmak. Yerel yöneticilere duyarlı olmaları için sivil baskı yapmak.
Bu ısınma hayırlı değil! Bilinçli bir tüketici olalım. Doğayı korumak, kendimizi korumaktır!
Kimyager Fatih KÜÇÜKUYSAL
TÜSODER Sağlık ve Eğitim Komisyonu Üyesi