Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu düzenlemenin amacı, katma değerli elektronik haberleşme hizmetlerine
ilişkin olarak tüketicilerin hak ve menfaatlerini korumaya yönelik usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu usul ve esaslar, katm a değerli elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin
tüketici hak ve menfaatlerinin korunmasına yönelik hususlar ile işletmecilerin yükümlülüklerini
kapsar.
(2) Kampanya/paketler kapsamında ses/SMS/veri ile birlikte bir bütün olarak sunulan
katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri ile; bakiye ve fatura sorgulama gibi elektronik
haberleşme hizmetlerini tamamlayıcı nitelikteki katm a değerli elektronik haberleşme hizmetleri
bu usul ve esasların kapsamı dışındadır.
(3) İşletmeciler tarafından bu usul ve esasların kapsamı dışında kalan katm a değerli
elektronik haberleşme hizmetlerine ilişkin olarak, başta şeffaflık ve bilgilendirme olmak üzere
ilgili m evzuat hükümlerine uygun hareket edilir.
(4) Ticari elektronik iletilerle ilgili onay alınması dâhil olmak üzere 6563 sayılı
Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve bu K anun’a dayanılarak düzenlenen
ikincil mevzuat ile taraflara getirilen yükümlülükler saklıdır.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Usul ve Esaslar, 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme
K anunu’nun 6, 12, 48 ve 49 uncu maddeleri ile 28/07/2010 tarihli ve 27655 sayılı Elektronik
Haberleşme Sektöründe Tüketici Hakları Yönetmeliğinin 6 ve 7 nci maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 –
(1) Bu Usul ve Esaslarda geçen;
a)
Abone: Bir işletmeci ile elektronik haberleşme hizmetinin sunumuna yönelik olarak
yapılan bir sözleşmeye taraf olan gerçek ya da tüzel kişiyi,
1/6
EK
b) İşletmeci: Yetkilendirme çerçevesinde elektronik haberleşme hizmeti sunan ve/veya
elektronik haberleşme şebekesi sağlayan ve alt yapısını işleten şirketi,
c) Katma değerli elektronik haberleşme hizmetleri (KDH): İçeriği, kodu, protokolü veya
benzer hususları üzerinde bilgisayar işlemleriyle veya başka surette işlem yaparak
aboneye/kullanıcıya ek, farklı ya da yeniden yapılandırılmış bir ses veya veri ileten ya da
eğlence, oylama, yarışma, katılım, bilgi verme, cinsel içerik veya benzeri amaçlı içeriklere
erişimi sağlayan elektronik haberleşme hizmetlerini,
ç) Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
d) Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
e) WAP: Kablosuz erişim protokolünü,
ifade eder.
(2)
Bu usul ve esaslarda geçen ancak yukarıda yer almayan tanım lar için ilgili mevzuatta
yer alan tanım lar geçerlidir.
Şeffaflık ve bilgilendirme
MADDE 5 –
(1) K D H ’ye ilişkin abonelik veya tekil içerik satın alınması sürecinde ve hizmetin
sunumunda tüketiciyi aldatıcı veya yanıltıcı ifadelere yer verilemez.
(2) H izm et ücretinin; işletmecinin düzenleyeceği faturalar kanalıyla veya ön ödemeli
hat bakiyelerinden düşülerek tahsil edileceği bilgisi de dâhil olmak üzere, hizm et koşullarına
ve hizmet karşılığında alınacak ücrete ilişkin bilgiler, abonenin doğru bilgilenmesini sağlayacak
ve dikkatini çekecek şekilde eksiksiz olarak hizmet satın alınmadan önce sunulur.
(3) K D H ’ye ilişkin aboneliğin başlatılmasından sonra kullanıma bağlı ayrı ücret
alınmasının söz konusu olduğu durumlarda aboneye bu bilgi hizmetin satın alınmasından önce
verilir.
(4) Ücretsiz olarak sunulmaya başlanan K D H ’lerde, ücretsiz sunumu müteakip
ücretlendirmenin başlayacağı bilgisi de dahil bu usul ve esaslara uygun olarak onay alınmış ve
gerekli bilgilendirmelerin yapılmış olması halinde ilgili hizmetin ücretli kullanımına geçilmesi
öncesinde aboneden ayrı bir onay alınmaz.
(5) K D H ’ye ilişkin abonelik veya tekil içerik satın alınması işlemlerinde kullanılan tüm
yöntem ler için geçerli olmak üzere, abonenin ilgili reklam/tanıtım/hizmet sunum sayfasını,
ekranını ve mesajını, ek bir işlem yapmadan ve hizmet satın almadan kapatm asına ve tüketicinin
hizmeti satın almak istememesi yönündeki iradesini kolayca gerçekleştirebilmesine imkân
sağlanır.
2/6
EK
(6) Hizmetin adı, koşulları, hizmet karşılığında tahsil edilen ücret bilgisi ve hizmetin
iptal edilme yöntemine ilişkin bilgi SMS ile aboneye ulaştırılır. Mobil telefon işletmecileri
dışındaki işletmeciler tarafından alternatif yöntemler ile bilgilendirme yapılabilir.
(7) Hizm et almak için hatlarında yeterli bakiye olmayan ön ödemeli hat abonelerine; bu
hizmetten faydalandırılma imkanı sunulacak ise öncesinde, hatlarında yeterli bakiye
bulunmadığı ve hizm et bedelinin borçlandırma yöntemiyle alınacağı bilgisi de SMS ile verilir
ve abonenin onayını müteakip hizmetten faydalandırılması sağlanır.
(8) KDH satın alındıktan sonra, ilgili hizmetin içeriğinin tamamen indirilemediği
durumlarda, abonenin içeriği ücretsiz olarak yeniden indirebilmesine imkân sağlanır.
(9) 900 alan koduna ilişkin m evzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla; işletmeciler,
abonelerin hatlarını, K D H ’ye açma kapatma taleplerini, çağrı merkezi üzerinden veya yazılı
başvuru ile alır ve yerine getirir.
(10) K D H ’ye ilişkin aboneliklerini sona erdirmek istemeleri halinde bu talep mobil
telefon işletmecileri tarafından asgari SMS ile olmak üzere, tüm işletmeciler tarafından ücretsiz
ve basit bir yöntemle gerçekleştirilir.
(11) KDH aboneliklerine ilişkin iptal talebinin iletilmesi durumunda, alınan talebi takip
eden ilk yenilenme döneminden önce ücretlendirme durdurularak iptal işlemi gerçekleştirilir.
(12) K D H ’ye ilişkin abonelik işlemlerinde ve tekil içerik satın alınması sürecinde
abonelere yapılacak bilgilendirme ve onaya ilişkin işlemler ücretsiz sağlanır.
Mobil internet/WAP üzerinden satın alınan KDH’ler
MADDE 6 –
(1) K D H ’lerin satın alınması süreçlerinde kullanılmak üzere gerekli güvenlik
önlemleri alınarak şifre oluşturulmasına işletmeciler tarafından imkân sağlanır.
(2) WAP üzerinden abonelik işlemlerinin gerçekleştirilebilmesi veya tekil içerik satın
alınabilmesi için aşağıdaki adımlar izlenir:
a) Hizmete ilişkin bilgilendirmelerin yer aldığı W AP sayfasında, abonenin hizmeti satın
almak istediğine dair “ONAY” kutucuğunun yer almasına imkân sağlanır.
b) Abonenin daha önce oluşturduğu şifreyi ilgili kısma girmesi ve şifrenin doğrulanması
halinde hizmet satın alınmış olur.
(3) Şifrenin oluşturulması, değiştirilmesi ve doğrulanması gibi işlemler işletmeci
tarafından gerekli güvenlik önlemleri alınarak yapılır. Abonenin oluşturduğu şifre üçüncü
taraflar ile paylaşılamaz.
(4) İşletmeciler, W AP üzerinden K D H ’ye abonelik veya tekil içerik satın alınması
sürecince, bu usul ve esasların 7 inci maddesinde yer alan SMS ile aboneye şifre gönderilmesi
3/6
EK
ve gönderilen şifrenin WAP sayfasında ilgili kısma girmesi ve şifrenin doğrulanması yoluyla
hizm et satın alınması yöntemini de uygulayabilir.
WEB üzerinden satın alınan KDH’ler
MADDE 7 –
(1) K D H ’lerin WEB üzerinden satın alınabilmesi için aşağıdaki adımlar izlenir:
a) Abonenin, hizmete ilişkin bilgilendirmelerin yer aldığı WEB sayfasında mobil telefon
numarasını girmesine imkân sağlanır.
b) İşletmeci tarafından oluşturulan rassal şifre, hizmetin adı, koşulları ve hizmet
karşılığında alınacak vergiler dâhil ücret bilgisi SM S ile abonenin WEB sayfasına girdiği mobil
telefon numarasına gönderilir.
c) Abonenin, kendisine gönderilen şifreyi WEB sayfasında ilgili kısma girmesi ve
şifrenin doğrulanması halinde hizmet satın alınmış olur.
(2) Mobil telefon işletmecileri dışındaki işletmeciler tarafından, abonenin WEB
üzerinden KDH satın alabilmesi için,
(a) Bu maddenin birinci fıkrasında yer alan yöntemde belirtildiği şekilde SM S ile şifre
gönderilmesi veya
(b) İlgili WEB sayfasında hizm et numarası gibi aboneyi tanımlayıcı bilgi ile 6 ncı
maddede tanımlanan şekilde oluşturulan şifrenin girilmesine
imkân sağlanır. Bilgilerin doğruluğu işletmeci tarafından kontrol edildikten sonra hizmet satın
alınmış olur.
SMS gönderilerek satın alma süreci başlatılan KDH’ler
MADDE 8 –
(1) SMS gönderilerek KDH satın alınabilmesi için aşağıdaki adımlar izlenir.
a) Abone tarafından tekil içerik satın alınması veya abonelik gerçekleştirilmesi
amacıyla SMS gönderilmesini müteakip, hizmetin adı, koşulları ve hizmet karşılığında alınacak
vergiler dâhil ücretin açık olarak yer aldığı ve abonelik başlatmak veya hizmet almak istiyorsa
onay verdiğini gösterir anahtar kelimeyi yazıp cevaplaması gerektiğini bildiren bir SMS
aboneye gönderilir.
b) Abonenin, söz konusu SM S’i anahtar kelimeyi yazarak cevaplandırması halinde
hizm et satın alınmış olur.
(2) Abonelik içermeyen K D H ’ler için aşağıdaki yöntem de izlenebilir.
a) Abone, işletmeci tarafından önceden belirlenmiş bir numaraya, almak istediği
hizmete ilişkin hizmet adını veya hizmetin mahiyeti ile ilişkili, işletmeci tarafından belirlenmiş
bir ifadeyi içeren SMS gönderir.
4/6
EK
b) Abonenin söz konusu SM S’i göndermesi halinde hizmet satın alınmış olur.
(3) Bağış ve Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca sunulan K D H ’lerde, hizmetin abonelik
içerip içermediğine bakılmaksızın ikinci fıkra hükümleri uygulanabilir.
Arama/aranma yöntemi ile satın alınan KDH’ler
MADDE 9 –
(1) Sesli yanıt sistemi ve 118XY rehberlik numaraları üzerinden sunulan katma
değerli elektronik haberleşme hizmetleri de dâhil olmak üzere, arama/aranma yönteminde
aşağıdaki adımlar izlenir.
a) Hizmetin adı, koşulları, ücretlendirmenin bilgilendirmeyi müteakip sinyal sesinden
sonra veya abonenin onay vermesi ile başlayacağına ve hizm et karşılığında alınacak vergiler
dâhil ücrete ilişkin ayrıntılı, açık ve anlaşılır olarak bilgilendirme anonsu yapılır.
b) Abonenin talep etmesi halinde K D H satın alınmadan önce bilgilendirmenin ücretsiz
olarak tekrar dinlenmesi seçeneği aboneye sunulur.
c) Bilgilendirmeyi müteakip sinyal sesinden, bir tuşa basılmasından veya abone
tarafından onay verilmesinden sonra hizm et satın alınmış olur.
(2) Arama/aranma yöntemi ile yapılan işlemin abonelik içermemesi halinde bu usul ve
esasların 5 inci maddesinin 6 ncı fıkrasında yer alan bilgilendirme mesajları gönderilmeyebilir.
Diğer yöntemler ile satın alınan KDH’ler
MADDE 10
– (1) Bu usul ve esaslar kapsamında yer verilen yöntemlerden farklı bir yöntem
ile KDH satın alınmasına imkân tanınması halinde aşağıdaki adımlar izlenir:
a) Abone, hizmetin adı, koşulları ve hizm et karşılığında alınacak vergiler dâhil ücrete
ilişkin ayrıntılı ve açık olarak bilgilendirilir.
b) Bilgilendirme yapılmasını müteakip 6 ncı madde hükümlerine uygun olarak şifre
kullanılması veya iki farklı ortam kullanılarak aboneden onay alınması sağlanır.
(2) Abonelik veya tekil içerik satın alma işlemi art arda aynı yere/tuşa basılm ak suretiyle
yapılamaz.
Ücretlendirme
MADDE 11 –
(1) Tüketici şikâyeti veya Kurum talebi halinde, abonelik veya tekil içerik KDH
satın alınması işlemlerinin bu usul ve esaslarda belirlenen bilgilendirme ve onay süreçlerine
uygun olarak gerçekleştirildiğine dair işletmeci tarafından doğrulanabilir bir şekilde ispatlayıcı
bilgi veya belge sunulamaması halinde, bu usul ve esaslara aykırılık sebebi ile uygulanabilecek
idari para cezaları ve diğer yaptırımlar saklı kalmak kaydı ile aboneye ücret yansıtılamaz ve
varsa aboneye yansıtılan ilgili ücret iade edilir.
5/6
EK
(2) Aboneliği aktif olan hatlar için iade süreçlerinde abone aksini talep etmedikçe
faturadan mahsuplaşma yöntemi kullanılır.
İşletmeci sorumluluğu
MADDE 12 –
(1) Bu usul ve esaslar kapsamında K D H ’ye ilişkin olarak aşağıdaki hususlar
K D H hizm et bedellerini abonenin faturasına/ön ödemeli hattına yansıtan işletmecinin
sorumluluğundadır:
a) Hizmetin satın alınması sürecinde bilgilendirme ve onay gibi işlemlere dair ispat
yükümlülüğü,
b) Tüketici şikâyetleri ile ilgili tüm sürecin kayıt altına alınması ile şikâyetlerin
işletmecilerin kendi çağrı merkezi üzerinden cevaplanması,
c) Olası sahtecilik yöntemlerine karşı gerekli teknolojik önlemlerin alınması,
ç) Bu usul ve esaslar ile “ otomatik olarak yenilenen dönemsel hizmetler” gibi Kurumun
ilgili diğer m evzuat hükümlerine uygun hareket edilmesi.
(2) İlgili mevzuatta yer alan numaralar ve 118XY kısa numaraları üzerinden sunulan
K D H ’lerde birinci fıkrada yer alan hususlar, ilgili numaranın tahsisli olduğu işletmeci
sorumluluğundadır.
İdari para cezaları ve diğer yaptırımlar
MADDE 13 –
(1) Bu usul ve esaslar ile belirlenen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi
halinde, 15/2/2014 tarihli ve 28914 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bilgi Teknolojileri ve
İletişim Kurumu İdari Yaptırımlar Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14 –
(1) Bu usul ve esaslar 30/06/2017 tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15 –
(1) Bu usul ve esasların hükümlerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu
Başkanı yürütür.