Resmi Gazete Tarihi: 31.12.2015 Resmi Gazete Sayısı: 29579
DAĞITIM SİSTEMİNDEKİ KAYIPLARIN AZALTILMASINA DAİR TEDBİRLER YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 18 inci maddesinin uygulanması kapsamında yapılacak düzenlemelerin belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 18 inci maddesinin uygulanması kapsamında teknik ve teknik olmayan kayıplarının oranı ülke ortalamasının üzerinde olan dağıtım bölgelerinde faaliyette bulunan dağıtım şirketleri için diğer dağıtım bölgelerinden farklı olarak yapılacak düzenlemeleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun geçici 18 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
- a) Hedef kayıp oranı: Bir dağıtım şirketi için her bir tarife yılına ilişkin Kurul tarafından belirlenen, tarife yoluyla karşılanan kayıp enerji oranını,
- b) İletim sistemi sistem kullanım bedeli: İletim hizmetinin sunulması sırasında oluşan maliyetlerden mevzuat kapsamında uygun görülenler dikkate alınarak hesaplanan bedeli,
- c) Kurul: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunu,
ç) Kurum: Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunu,
- d) Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS): Sayaç verilerinin otomatik olarak uzaktan okunması, verilerin merkezi bir sisteme aktarılması, doğrulanması, eksik verilerin doldurulması, verilerin saklanması ve ilgili taraflara sunulması amacıyla, TEİAŞ ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından kurulacak olan ve gerekli yazılım, donanım ve iletişim altyapısını kapsayan sistemi,
- e) Tarife: Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeleri,
- f) Tedarik sürekliliği kalitesi: Dağıtım sistemi kullanıcılarına ekonomik olarak kabul edilebilir maliyetlerle ve mümkün olan asgari kesinti süresi ve sıklığı ile elektrik enerjisi sunabilme kapasitesini,
- g) TEİAŞ: Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketini,
ğ) Teknik kalite: Dağıtım sisteminin kullanıcıların elektrik enerjisi talebini; gerilimin frekansı, genliği, dalga şekli ve üç faz simetrisi açısından kabul edilebilir değişim sınırları içerisinde kesintisiz ve kaliteli bir şekilde karşılayabilme kapasitesini,
- h) Teknik ve teknik olmayan kayıp: Dağıtım sistemine giren enerji ile fatura tahakkukuna esas sistemden çıkan enerji arasındaki farktan hareketle hesaplanan, elektrik enerjisinin dağıtım şebekesi üzerinden nakli sırasında dağıtım tesisi unsurlarında oluşan teknik kayıplar ile diğer nedenlerden kaynaklanan teknik olmayan kayıpları,
ı) Yüksek kayıplı şirketler: Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki kriterleri taşıyan dağıtım şirketlerini,
ifade eder.
(2) Bu Yönetmelikte geçmekle birlikte tanımlanmamış diğer terim, kavram ve kısaltmalar ilgili mevzuattaki anlam ve kapsama sahiptir.
İKİNCİ BÖLÜM
Yüksek Kayıplı Şirketlerin Tespiti ve Genel İlkeler
Yüksek kayıplı şirketlerin tespiti
MADDE 5 – (1) Yüksek kayıplı şirketler, 2014 yılı teknik ve teknik olmayan kayıp oranı 2014 yılı dağıtım sektörü ülke ağırlıklı ortalama teknik ve teknik olmayan kayıp oranının üzerinde olan şirketlerdir.
(2) Birinci fıkra kapsamında yüksek kayıplı şirket statüsü kazanan şirketlerin bu statülerinin devam etmesi, bir önceki yıl teknik ve teknik olmayan kayıp oranının aynı yıla ait dağıtım sektörü ülke ağırlıklı ortalama teknik ve teknik olmayan kayıp oranının üzerinde olması ile mümkündür. Aksi durumda yüksek kayıplı şirket statüsü bir daha kazanılmamak üzere kaybedilir.
(3) Yüksek kayıplı şirket statüsü 31/12/2025 tarihinde tüm şirketler için ortadan kalkar.
(4) 2014 yılı verilerine göre yüksek kayıplı şirket statüsü kazanan şirketlere ve takip eden yıllarda bu statüsünü kaybeden şirketlere bu durum Kurum tarafından bildirilir.
Genel ilkeler
MADDE 6 – (1) Farklı uygulama yapılması şirketlerin makul ve basiretli piyasa oyuncuları olarak davranma yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
(2) Yönetmelik kapsamındaki uygulamaların takibinin yapılmasını ve etkilerinin izlenmesi amacıyla, bu Yönetmeliğe tabi olan şirketlerden ilave bilgi, belge ve açıklamalar istenebilir.
(3) Yüksek kayıplı şirketler kayıp oranlarını düşürmek için aldıkları tedbirleri ve sonuçlarını altı aylık dönemlerde Kuruma bildirir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Tarifelere İlişkin Hususlar
Verimlilik parametreleri
MADDE 7 – (1) Yüksek kayıplı şirketlere 31/12/2020 yılına kadar hesaplanmış olan verimlilik katsayıları uygulanmaz. Belirtilen tarihten sonra ise yüksek kayıplı şirketlere verimlilik katsayısının %50’si uygulanır.
Hedef kayıp oranları
MADDE 8 – (1) Yüksek kayıplı şirketlerin hedef kayıp oranları diğer dağıtım şirketlerinden farklı usul ve esaslara göre belirlenebilir. Hedef kayıp oranlarının tarife dönemindeki tüm tarife yılları için dönem öncesinde belirlenmesi durumunda, ilgili tarife uygulama dönemi başlamadan önce kesinleşmiş olan en son yıla ait verilere göre yüksek kayıplı şirket statüsünde bulunan dağıtım şirketleri için ilgili dönemde geçerli olacak hedef kayıp oranlarının tamamı bu şirketlere mahsus usul ve esaslara göre belirlenir.
Kontrol edilemeyen işletme giderleri
MADDE 9 – (1) Yüksek kayıplı şirketler için dağıtım tesislerindeki koruma teçhizatının, kaçak kullanımdan kaynaklı aşırı yüklenme sebebiyle veya devreyi kesmesini önlemek amacıyla çalışmaz hale getirilmesi neticesinde kontrolsüz şekilde nominal akım değerinin üzerinde akım geçmesine bağlı olarak oluşan arızalar (yanma, sargıların hasar görmesi, yalıtımın zarar görmesi, sigortaların yanması ve benzeri) sonucunda trafo, alçak gerilim dağıtım panosu ve saha dağıtım kutularının değişmesi kapsamında oluşan maliyetler kontrol edilemeyen işletme giderleri kapsamında raporlanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Yatırımlara İlişkin Hususlar
Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) kapsamına dahil edilecek sayaçlar
MADDE 10 – (1) Kayıp oranlarının düşürülmesi amacıyla ilgili mevzuat çerçevesinde OSOS kapsamında yer almayan sayaçlardan yüksek kayıplı şirketler tarafından OSOS kapsamına alınması zorunlu görülenler, ilgili şirketin yatırım planında yer almak kaydıyla, OSOS kapsamına dahil edilir ve tarife hesaplamalarında OSOS yatırımları kapsamında dikkate alınır.
Sayaç uygulamaları
MADDE 11 – (1) Yüksek kayıplı şirketlerin dağıtım bölgeleri içinde yer alan ve önceki yıl gerçekleşmelerine göre teknik ve teknik olmayan kayıp oranı %30’un üzerinde olan il ve ilçelerde, ilgili dağıtım şirketi tarafından kayıp-kaçak ile mücadele dâhilinde elektrik sayaçlarının tesisi için mevzuatta tanımlanan yerden farklı bir yer belirlenebilir.
(2) Sayacın konulduğu nokta ile kullanıcının bağlantı noktası arasında ilgili kullanıcı dışında yapılacak müdahaleler dağıtım şirketinin sorumluluğundadır.
(3) Yüksek kayıplı şirketlerin dağıtım bölgeleri içinde yer alan ve önceki yıl gerçekleşmelerine göre teknik ve teknik olmayan kayıp oranı %30’un üzerinde olan il ve ilçelerde, ilgili dağıtım şirketi tarafından kayıp-kaçak ile mücadele dâhilinde müşteri sayaçları dışında, yatırım planında yer almak kaydıyla, sayaç yatırımları kapsamında, tespit amaçlı olmak üzere, birden fazla müşterinin toplam tüketimini ölçen kontrol sayacı tesis edilebilir.
(4) Bu madde kapsamındaki maliyetler tarife hesaplamalarında yatırım harcaması olarak dikkate alınır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Bazı Yükümlülüklere İlişkin Muafiyetler
Hizmet kalitesi yükümlülükleri
MADDE 12 – (1) Yüksek kayıplı şirketler, dağıtım bölgeleri içinde yer alan ve önceki yıl gerçekleşmelerine göre yıllık teknik ve teknik olmayan kayıp oranı %40’ın üzerinde olan ilçelerdeki kullanıcılara karşı 21/12/2012 tarihli ve 28504 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Dağıtımı ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliğinde yer alan;
- a) 8 inci maddenin dördüncü fıkrası kapsamındaki tedarik sürekliliği ölçme ve kayıt cihazı takılmasına ilişkin uygulamadan,
- b) 16 ncı madde kapsamındaki tazminat yükümlülüklerinden ve bilgi verme yükümlülüğünden,
- c) 23 üncü madde kapsamındaki teknik kaliteye ilişkin yükümlülüklerden,
ç) Ek Tablo-6/A’daki 10 numaralı tazminat ödeme yükümlülüklerinden,
muaftır.
İletim sistemi sistem kullanım anlaşmaları
MADDE 13 – (1) Yüksek kayıplı şirket ile TEİAŞ arasında imzalanan iletim sistemi sistem kullanım anlaşmaları kapsamında, yüksek kayıplı şirketler bağlantı noktasından maksimum enerji alış kapasitesinin üzerinde elektrik enerjisi alınması durumu için öngörülen cezai hükümlerden muaftır.
ALTINCI BÖLÜM
Kaçak Uygulamalarına İlişkin Hususlar
Kaçak tespitine ilişkin resmi kurum kayıtları ile teknolojik imkanların kullanılması
MADDE 14 – (1) Yüksek kayıplı şirketlerde; mevsimsel olarak tarımsal sulama amacıyla elektrik tüketilen ve güvenlik nedeniyle kaçak kontrolü yapılamadığı ilgili kurum tarafından belgelendirilen kullanım yerlerinde, elektrik kullanmadan tarımsal ürün üretilemeyeceği resmi kurum yazıları ve kayıtları, teknolojik uygulamalar ile otomasyon sistemi verileri (Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına ait Çiftçi Kayıt Sistemi ve benzeri) esas alınarak tespit edilen kullanıcılara, 8/5/2014 tarihli ve 28994 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliğindeki yerinde tespit şartı aranmaksızın kaçak elektrik tespit tutanağı düzenlenebilir. Söz konusu tutanağa, güvenlik gerekçesiyle yerinde tespitin yapılamadığına ilişkin ifadenin eklenmesi zorunludur.
(2) Birinci fıkra çerçevesinde düzenlenen tutanaklara dayalı olarak tahakkuk ettirilen faturalar, kaçak tespit tutanağı ve tutanağa esas belgelerle birlikte kullanıcılara gönderilir.
(3) Kaçak tespit tutanaklarına yapılacak olan itirazlar Şirket tarafından on beş iş günü içerisinde sonuçlandırılır. Bu süre içerisinde sonuçlandırılmayan tutanaklar iptal edilmiş sayılır.
(4) Bu madde kapsamında dağıtım şirketi tarafından yapılan her türlü faturalama işlemi, tarımsal sulama uzaktan tespit adı altında muhasebeleştirilir.
Yürürlük
MADDE 15 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür.