Haber: Bozcaada’da eski bir batık geminin sökülmesi sonucu asbest endişesi! Bozcaada Beylik Koyu’nda dört yıl önce karaya oturan 40 yaşındaki kuru yük gemisi asbest ve ağır metal tehlikesine rağmen denize yakın yerde söküldü.
Halk arasında ak toprak, çorak toprak olarak da bilinen Asbest (Amyant); ısıya, aşındırıcı kimyasal maddelere dayanıklı lifli yapıda doğal bir mineraldir. Bu özelliklerinden dolayı M.Ö. 3000 yıllarından beri ısı yalıtımı ve koruyucu tabaka olarak kullanılmıştır. Günümüzün kimya endüstrisinin ilerlemesi sonucu yüzlerce alanda kullanılmaktadır. Özellikle de gemi, uçak, otomobil ve makine sanayiinde ve inşaat sektöründe…
Ancak onun doğal ve uzun zamandır kullanılıyor olması zararlı olmayacağı anlamına gelmez! Bu geç fark edişin nedeni ise ortaya çıkardığı kanser etkisinin uzun zaman sonra ortaya çıkmasıdır. Eski insanların kısa ömürlü olması ve o çağlarda tıbbi tetkiklerin yetersiz olması asbestin kirli yüzünü görmemizi engellemişti. Tüm dünyada kullanımı kısıtlanmış veya tamamen yasaklanmıştır. Ülkemizde de Tarım ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından 2010 yılında yasaklanmıştır.
Yaşadığımız yüzyılın başlarında yapılan araştırmalarda ciddi sağlık ve çevre sorunları ortaya çıkardığı anlaşılmıştır. Özellikle de solunum yolu ile alınması kanser riski açısından akciğerler için son derece tehlikelidir.
Tüketicilerin çevresel kirleticilere karşı korunması temel sağlık ve güvenlik hakları arasındadır. Bu konuda yetkili otoritelerin gerekli önlemleri alması yanı sıra halkın da kendi sağlığı ve güvenliği için farkındalığının artması çok önemlidir.
Eski yapıların yıkımı, inşaat atıklarının taşınması ve gemi sökümünde çalışan işçiler başta olmak üzere, kentsel dönüşüm sırasında ortaya çıkan tozlardan korunmak çok önemlidir. Özellikle asbest gibi sökümü ve bertaraf edilmesi özel uzmanlık isteyen maddeler için gerekli önlemler büyük bir titizlikle alınmalıdır.
TÜSODER Sağlık ve Eğitim Komisyonları üyesi
Kimyager Fatih KÜÇÜKUYSAL