Tüm dünyada ve ülkemizde COVİD-19 görülme sıklığı bir yıla yaklaşan pandemi süresi içinde giderek yükseliyor. Klinik bulgu ve belirtilerinin daha iyi anlaşılması, tanı ve tedavide deneyim artışı, hastalığın erken tanısı ve tedavisi için olanakların yaygınlaştırılması, gerektiği şekilde izole edilen ve tedavi alan hasta sayısını arttıracaktır. Bu yolla mortalite oranındaki artışların önüne geçilebilecektir.
Nasıl bir virüs? Coronavirus ailesinin Beta (β) subtipine ait olan SARS-CoV-2 zarflı RNA virüsüdür ve parçacıklar yuvarlak veya oval, genellikle polimorfiktir, çapı 60 ila 140 nm’dir. Genetik özellikleri SARS-CoV ve MERS-CoV’den önemli ölçüde farklıdır. Figür. A. Coronavirus virionları yüzeylerindeki dikenleri (spikes) insan akciğer hücrelerine girişte reseptörlere bağlanmak için bir anahtar olarak kullanır. B. ABD’de saptanan ilk COVID-19 olgusunun elektron mikroskobik görüntüsü. Mavi küreler olarak görülen virüsler siyah noktalar şeklinde viral genom içermektedir (https://www.cdc.gov/media/subtopic/images.htm).
COVID-19 Vücutta hangi bulgulara yol açar? Diğer hastalıklardan nasıl ayrılır?
Tablo. Hastaların hastaneye başvurularında en sık rastlanan bulgu ve yakınmalar (CDC, 2020).
- ateş (%83-99),
- öksürük (%59-82),
- yorgunluk, halsizlik (%44-70),
- iştah kesilmesi (%40-84),
- nefes darlığı (%31-40),
- balgam (%28-33),
- kas ağrıları, miyalji (%11-35)